Grensmaas Gezond

0 2641
05 okt

De projectgroep Grensmaas Gezond zet zich in voor het herstel van het dynamische karakter van de Grensmaas en het bijbehorende visbestand. In het zuiden van Limburg krijgen de werkzaamheden aan deze grindrivier steeds meer hun definitieve vorm.

Voor de bewoners langs de Grensmaas betekent dit op de eerste plaats een verbeterde hoogwaterveiligheid. Daarnaast is er een nieuwe omgeving ontstaan waar het accent ligt op natuur en recreatie. 

Sportvissers vragen zich echter af wat deze grote ingrepen voor de onderwaternatuur en de vissen hebben opgeleverd. De afspraak dat het zomerbed van de Grensmaas niet vergraven zou worden, is helaas gesneuveld. Dwars op de stroming, over de gehele breedte van de rivier, zijn op negen plaatsen grinddrempels aangelegd die verdroging van Belgische natte natuurgebieden dienen te voorkomen. Deze ingrijpende voorzieningen zijn een grote concessie aan het oorspronkelijke natuurdoel: het handhaven en verbeteren van een vrij afstromende grindrivier waarin natuurlijke en dynamische processen vrij spel hebben. Dit project heeft niet de beloofde 52 extra hectares aan vrij stromend rivierbiotoop opgeleverd. Wel is er een belangrijk deel van dit zeldzame systeem verloren gegaan. Het traject Borgharen – Urmond is het meest waardevolle en dynamische deel van de Grensmaas. Als gevolg van de werken is minstens 60 % van dit traject gestuwd - 60 % die gemakkelijk kan staan voor de reductie van de natte natuurwaarde van de rivier!



Tegelijkertijd liggen er opgaves voor verbetering vanuit de Kaderrichtlijn Water en voor de bescherming en ontwikkeling van het Natura 2000 gebied Grensmaas. Er is dus nog werk te doen voor de waterbeheerder en de natuurbeheerder! Visrechthebbenden Sportvisserij Limburg en Visstandverbetering Maas kijken hier graag naar als een kans: wat kunnen wij, de visstand beheerder, doen om deze doelen te helpen verwezenlijken?

Deze organisaties hebben inmiddels het initiatief genomen tot de oprichting van een projectgroep die zich wil inzetten voor het herstel van het dynamische karakter van de grindrivier en het bijbehorende visbestand. De naam van onze projectgroep, Grensmaas Gezond, verwijst naar het doel dat zij nastreven: een gezond biotoop voor vissoorten als zalm, forel, barbeel, kopvoorn, sneep, alver, serpeling en elft, kortom de stroomminnende trekvissen die van nature in de Grensmaas thuishoren.

Aan de gezonde toestand van de Grensmaas ontbreekt het nog veel te veel. Behalve de al genoemde grinddrempels, hebben de stroomminnende vissen van de Grensmaas te lijden onder een tekort aan grind en zand om te paaien, te weinig stromend water, te kort op elkaar komende hoge afvoerpieken en –dalen, te hoge zomerse watertemperaturen, en een aantal migratieknelpunten. De Grensmaas is een N2000 gebied, en daar mogen de vissen iets goeds van verwachten. De KRW maatlat geeft aan dat de toestand van de Grensmaas voor vissen ontoereikend is. Dit is voor ons echter geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. Integendeel, er valt juist nog veel te winnen - een prikkel dus om het potentieel van deze prachtige rivier beter te gaan benutten. 



Het initiatief voor Grensmaas Gezond ligt bij Sportvisserij Limburg, de koepel van Limburgse sportvissers. Ook de Vereniging Nederlandse Vliegvissers en de visexperts van Sportvisserij Nederland maken onderdeel uit van de projectgroep. De laatsten hebben zich al ingespannen voor ‘de Kier’, de zeedeur voor trekvissen in het Haringvliet die, als alles goed gaat, in 2018 opengaat. Wanneer de voordeur van Nederland bij de Haringvlietdam op een kier gaat, moet ook de achterdeur van de Grensmaas goed geregeld worden, zodat een gezonde doorstroom en opgroei voor stroomminnende vissen mogelijk wordt. Dat is waar Grensmaas Gezond voor gaat. De projectgroep wil dat graag doen samen met alle partijen in de regio, Rijkswaterstaat, Provincie Limburg en de natuurorganisaties, ook over de grens. Want de Grensmaas, zoals de Belgen het zo mooi zeggen, de gemeenschappelijke Maas, gaat ons allemaal aan!

Wat wil de projectgroep Grensmaas Gezond doen? 

  • Bevorderen dat de omstandigheden voor stroomminnende vissen in de Grensmaas verbeteren, door oplossingen te zoeken voor de knelpunten, en ideeën te ontplooien die de natuurlijke visstand in de Grensmaas helpen ontwikkelen. 
  • Samen optrekken met de waterbeheerder Rijkswaterstaat, met de Provincie Limburg als bevoegd gezag voor het Natura-2000 gebied Grensmaas, en met alle partijen aan beide kanten van de Grensmaas die met natuurherstel in de Grensmaas bezig zijn. 
  • Eigen kennis en expertise inzetten, onder andere door de ontwikkeling van het visbestand in de Grensmaas nauwkeurig te volgen, maar ook financiën genereren om verbeteringen mogelijk te maken. 

De projectgroep hoopt vooral op samenwerking, omdat ze graag met alle partijen iets moois van de Grensmaas wil maken. Je zult in de toekomst zeker meer van de projectgroep Grensmaas Gezond gaan horen.

Om u de beste gebruikerservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons cookiebeleid.

Om u de beste gebruikerservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons cookiebeleid.